Danıştay Kararları Işığında İptal Davalarında Dava Açma Ehliyeti

"Dava açma ehliyeti" kavramından ne anlaşılması gerektiği hususuna İdari Yargılama Usulü Kanununda açıkça yer verilmemiş, "ehliyet" konusunda (dava açma genel ehliyeti) Kanunun 31. maddesi ile Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu (Hukuk Muhakemeleri Kanunu) hükümlerinin uygulanacağı vurgulanmıştır. Ayrıca İdari Yargılama Usulü Kanununda, idari dava türlerine göre değişen bazı subjektif niteliklerin de (dava açma özel ehliyeti) varlığı aranmıştır. İdari Yargılama Usulü Kanununa göre, idari işlemlerin hukuka uygun olmadıklarından bahisle iptal davası açılabilmesi için, işlemin ilgilisinin menfaatini ihlal etmesi gerektiği kabul edilmiştir. Ancak menfaat ihlali kavramının da kanun koyucu tarafından hangi nitelikleri ve anlamları barındırdığının açıkça düzenlenmemesi, menfaat ihlali koşulunun yargı organlarınca, bilhassa Danıştay kararlarında, her olay ve davaya göre değerlendirmesine yol açmıştır. Ancak her olay ve davada bu koşulun bazı niteliklere sahip olması gerektiği gerek öğretide, gerekse yargı kararlarında istikrar kazanmıştır. Bunlar; meşruluk, kişisellik(ciddilik) ve güncelliktir. İlgili eserde de, iptal davalarında dava açma ehliyeti kavramı, Danıştay kararları çerçevesinde incelenmiş ve genel ehliyet şartının yanında menfaat ihlali kavramının anlam ve nitelikleri üzerinde durulmuştur. Tüm bunlar yapılırken konulara ışık tutacak birçok güncel yargı kararına ve mümkün olduğu kadar öğretideki görüşlere de yer verilmeye çalışılmış ve davaya taraf olabilme şartlarından olan ehliyet hususu yalnızca davacı açısından ele alınmıştır.(ARKA KAPAKTAN)

İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
İPTAL DAVASININ HUKUK DEVLETİNDEKİ YERİ
1.1. Hukuk Devleti ve İdarenin Denetimi
1.2. İdari Davalar
1.2.1. İptal Davası
İKİNCİ BÖLÜM
DAVA AÇMA EHLİYETİ
2.1. Ehliyet Kavramı ve İdari Yargıdaki Yeri
2.2. Objektif Ehliyet
2.2.1. Taraf Ehliyeti
2.2.2. Dava Ehliyeti
2.3. Subjektif Ehliyet
2.3.1. Menfaat Kavramı
2.3.2. Aynı Hiyerarşi İçerisinde Yer Alan Kuruluşlar Arasındaki Uyuşmazlıklarda Dava Ehliyeti
2.3.3. Vesayet Makamları İle Yerinden Yönetim Kuruluşları Arasındaki Uyuşmazlıklarda Dava Ehliyeti
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DAVA EHLİYETİ İLE İLGİLİ UYGULUMADA KARŞILAŞILABİLECEK DURUMLAR
3.1. Dava Ehliyeti Olmayan Kişi Tarafından Dava Açılması
3.2. Tarafın Dava Sırasında Dava Ehliyetini Kazanması Durumu
3.3. Dava Ehliyetinin Davanın Devamı Sırasında Kaybedilmesi
3.4. Kanun Yollarında Ehliyet
SONUÇ
KAYNAKÇA