Karşılaştırmalı Hukukta Anayasa Başlangıçlarının Sembolik ve Hukuki Değeri

Devletlerin temel kurucu belgesi olan anayasaların dayandıkları temel ilke ve felsefeyi açıklayan, anayasayı uygulayanlara yol gösteren bölümler başlangıç kısımlarıdır. Yazılı anayasaların ortaya çıkışından itibaren anayasa metinlerinde yer verilmeye başlanan başlangıç kısımları, bazı hukuk sistemlerinde ülkeye özgü ilke ve değerleri ihtiva eden edebi bir metin olarak, sembolik bir mana ifade etmekten öteye geçmezken, bazılarında anayasanın yorumlanmasında bir araç olarak kullanılabilmektedir. Bazı sistemlerde ise, başlangıç kısımları, anayasanın bir parçası gibi hukuki değer kazanabilmektedir. Başlangıç metinleri, ya ülkelerin anayasalarındaki açık bir hükümle, ya kendi muhtevalarındaki bir ifade ile veya anayasaya uygunluk denetimi yapan yargı organlarının içtihatlarıyla hukuki değer kazanabilmektedirler. Liberal, Sosyalist veya İslami anayasacılık örnekleri karşılaştırmalı hukuk çerçevesinde incelendiğinde birçok ülkenin anayasasında başlangıç metnine yer verildiği görülmektedir. Türkiye anayasaları içinde, başlangıç kısmına ilk yer veren anayasa ise 1961 Anayasası'dır. Yürürlükte bulunan 1982 Anayasası'nda da başlangıç metni bulunmaktadır. Her iki anayasada da belirgin bir ideoloji vurgusunun yapıldığı bu metinler sembolik niteliklerinin yanı sıra, anayasada yer alan hükümler vasıtasıyla anayasaya dahil edilerek diğer anayasa maddeleriyle eşit hukuki değere de sahip kılınmıştır. Bu olgu, özellikle anayasal denetim süreçlerinde bazı sorunları da beraberinde getirmiş ve başlangıç kısmının varlığı, muhtevası, ideolojisi ve hukuki etkisi Türkiye'deki yeni anayasa tartışmalarının odak noktalarından biri haline gelmiştir.(ARKA KAPAKTAN)

İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM 
Başlangıç Kavramı ve Başlangıçların Anayasalarda Yer Alma Nedenleri 
I. BAŞLANGIÇ KAVRAMI VE BAŞLANGIÇLARIN TARİHSEL GELİŞİMİ
A. KAVRAMSAL ÇERÇEVE
B. TARİHSEL GELİŞİM
II. BAŞLANGIÇLARIN ÖZELLİKLERİ
A. BİÇİMSEL ÖZELLİKLER
B. MADDİ ÖZELLİKLER
III. ANAYASALARDA BAŞLANGIÇLARA YER VERİLME NEDENLERİ 
A. ANAYASALARIN YAPIM NEDENLERİ İLE BAŞLANGIÇLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ
B. KURUCULUK TARİHİNİN VURGULANMASI 
C. KURUCU İKTİDARIN SAHİBİNİN BELİRTİLMESİ
D. ANAYASANIN YAPIM AMACININ AÇIKLANMASI
E. BELİRLİ BİR İDEOLOJİNİN BENİMSETİLMESİ
İKİNCİ BÖLÜM 
Başlangıçların Sembolik ve Hukuki Değeri-Karşılaştırmalı Hukukta Başlangıçlar 
I. BAŞLANGIÇLARIN SEMBOLİK VE HUKUKİ DEĞERİ
A. BAŞLANGIÇLARIN SEMBOLİK DEĞERİ
B. BAŞLANGIÇLARIN HUKUKİ DEĞERİ 
C. BAŞLANGIÇLARIN HUKUKİ DEĞER KAZANMASINA İLİŞKİN UYGULAMALAR
II. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA ANAYASA BAŞLANGIÇLARININ SEMBOLİK VE HUKUKİ DEĞERİ
A. LİBERAL SİSTEMLERDE ANAYASA BAŞLANGIÇLARININ SEMBOLİK VE HUKUKİ DEĞERİ
B. SOSYALİST SİSTEMLERDE ANAYASA BAŞLANGIÇLARININ SEMBOLİK VE HUKUKİ DEĞERİ
C. İSLAMİ SİSTEMLERDE ANAYASA BAŞLANGIÇLARININ SEMBOLİK VE HUKUKİ DEĞERİ
D. ULUSLARARASI BELGELERDE BAŞLANGIÇLAR
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 
Anayasalarımızda Başlangıç Kısımları 
I. 1961 ÖNCESİ DÖNEM
A. OSMANLI BELGELERİNDE BAŞLANGIÇLAR
B. CUMHURİYET DÖNEMİ ANAYASALARINDA BAŞLANGIÇLAR
II. 1961 ANAYASASI'NIN BAŞLANGICI 
A. 1961 ANAYASASI'NIN OLUŞUMU
B. BAŞLANGICIN SEMBOLİK DEĞERİ
C. BAŞLANGICIN HUKUKİ DEĞERİ
III. 1982 ANAYASASI'NIN BAŞLANGICI
A. 1982 ANAYASASI'NIN OLUŞUMU
B. BAŞLANGICIN SEMBOLİK DEĞERİ
C. BAŞLANGIÇTAKİ İLKELERİN HUKUKİ DEĞERİ
D. ANAYASA MAHKEMESİNİN BAŞLANGIÇ KISMINA YÖNELİK GENEL EĞİLİMİ VE 10 TEMMUZ 2013 TARİHLİ KARARI 
E. YENİ ANAYASA ÖNERİLERİNDE ANAYASA BAŞLANGICI
SONUÇ
KAYNAKÇA