Ticari İş Kavramı ve Sonuçları

İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı öğreniminin bir neticesi olarak hazırlanan “Ticari İş Kavramı ve Sonuçları” isimli Yüksek Lisans Tezi temel alınarak hazırlanan bu çalışma ile Türk Ticaret Hukuku sisteminde önemli bir yeri olan ticari iş kavramı ve bu kavrama bağlanan sonuçlar incelenmiştir. Kitap içeriğinde savunulan tez içeriğine büyük ölçüde sadık kalınmış; çalışmanın ilk halinde atıf yapılan eserlerin mevcut olan güncel baskıları dikkate alınarak atıf ve içerik güncellemesi yapılmıştır. Kitabın hazırlık evresinde tez bünyesinde atıf yapılan Yüksek Mahkeme kararlarına ilave olarak okuyucuya yol gösterici nitelikte ve yakın tarihli Yüksek Mahkeme kararlarından da faydalanılarak uygulayıcıların tartışmalı konularda fikir sahibi olmalarına yönelik ilavelerden kaçınılmamıştır.

Türk Ticaret Kanunu'nun ticari iş kavramını tanımlayan bir hüküm ihtiva etmeyerek, yalnızca bir işin ticari iş olarak tespit edilmesine yönelik 3 ve 19. maddeleri ile kriterler koyması; çalışmamızın ilk bölümünde bu kriterlerin derinlemesine tahlil edilmesini zorunlu kılmıştır. Somut olayın, tarafları açısından ayrı ayrı bu iki normun süzgecinden geçirilmesi ile tespit edilebilecek ticari iş; aynı zamanda ticari hükümlerin uygulama alanını oluşturur. Ticari hükümler, ticaret hayatının gerektirdiği sürat, güven ve zincirleme işlemler silsilesi dikkate alınarak; adi işlere nazaran farklı bir rejime tabi kılınması gereken ticari işlere uygulanacak hükümlerdir. Bu bağlamda çalışmamızın ikinci bölümü, uygulamadaki sıklığı ve birden fazla borçlunun tabi olduğu sorumluluk rejimini tersine çevirmesinden kaynaklı öneminden ötürü ticari işlere uygulanacak özel ticari hükümlerden olan, ticari işlerde teselsül karinesine; üçüncü bölümü ise mevzuatımızda dağınık halde düzenlenen faiz hükümlerinin toparlayıcı bir düzlemde, ticari işlerde arz ettiği farklılıkların açıklanmasına ayrılmıştır.