Türk Ticaret Kanunu Şerhi Altıncı Kitap: Sigorta Hukuku_{Cilt V - Yargı Kararları}

Kısa süre önce TTK Şerhi Cilt IV olarak yayınlanan sigorta hukuku ile ilgili bazı yargı kararları ve bunlar hakkındaki yorumlarımızı içeren çalışmanın devamı olarak bu sefer Cilt V'i sigorta hukuku ile ilgilenenlerin takdirlerine sunuyoruz. Bu ciltte yalnızca Yargıtay kararları değil, bazı Bölge Adliye Mahkemesi kararları ile diğer yargı kararları ile ilgili yorumlar yer almaktadır.(ÖNSÖZDEN)

İÇİNDEKİLER
Alkollü sürücünün sebep olduğu (tek taraflı) kaza sonucu araçta hatır taşıması kapsamında yolculuk yapmakta olan bir kişinin hayatını kaybetmesi üzerine onun yakınlarına destekten yoksun kalma tazminatı ödeyen sigortacının sigorta ettirene yönelttiği rücu istemi
Davacı ZTS poliçesini düzenlemiş olan sigortacının "alkollü sürücünün kaza sonrasında kaza yerini terk etmiş olduğu ve sürücü değişikliği yapılmış bulunduğu" olgularını ileri sürerek sigorta ettiren araç işleteni aleyhine açtığı rücu davası
Davacı (kasko sigortası yaptırmış olan) sigorta ettiren tarafından, davalı sigortacının aracın trafik kazası sonucu çıkan yangında önemli bir hasara uğraması ertesinde uğranılan zarar konusunda "mutabakatname" imzalamış olmasına ve sigorta ettirenden aracın hurdaya çıkarılması için vekalet almış bulunmasına rağmen, daha sonra kazanın bildirilen şekilde gerçekleşmediği savıyla ödeme yapmaktan kaçınması
Davacının aracı için ZTS poliçesini düzenleyen ve kasko sigortası yapmış olan davalı sigortacının, o aracın karıştığı trafik kazası sonrasında düzenlenen kaza tespit tutanağının geçersiz olduğu, kazanın belirtilen yer ve şekilde olmadığı gerekçeleriyle ödeme yükümlülüğünü yerine getirmemesi
Kasko sigortasına konu araçla yapılan tek taraflı kazası sonrasında, sigorta teminatından yararlanmak amacıyla sürücü değişikliği yapıldığı savının nasıl kanıtlanması gerektiği- sigortacıya kaza hakkında yapılan bildirimin gerçeğe uygun olmadığı anlaşılırsa sonucun ne olacağı
Kasko sigortalı aracın kaza yapmasından sonra kaza tutanağının sürücünün yokluğunda düzenlenmiş bulunması – Sigortacı tarafından tazmini istenen araç hasarının, "sürücünün kaza yerinden ayrılmış olması dolayısıyla kuşkulu olduğu" gerekçesi öne sürülerek ödenmemesi
Sürücünün kasko sigortalı araç ile yaptığı kazadan sonra olay yerinden ayrılması
Tam hasara uğrayan ("pert" olan) kasko sigortalı aracın hurdasının kendisinde bırakılması veya bu hurda üzerindeki mülkiyetin sigortacıya devri konusunda sigorta ettirenin seçimlik hakkı
Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası poliçesine dayalı tazminat istemine uygulanacak zamanaşımı
Zorunlu Trafik Sigortası (ZTS) poliçesini düzenleyen sigorta şirketinin, trafik kazasında hayatını kaybeden kişinin desteğinden yoksun kalan mirasçılarına tazminat ödemesi ertesinde, sürücünün kazaya kusurlu ve alkollü olarak sebep olduğu gerekçesiyle sigorta ettiren işletene yönelttiği geri alma istemine uygulanacak zamanaşımı
Bitkisel ürün sigortasında sigorta parası (tazminatı) alacağının muaccel olma anı- Sigorta ettirene bir kısım primin geri verilmesi sonrasında, sigortacının tazminat ödeme yükümlülüğü altında olduğu belirlenince, tazminat borcundan geri verilen prim tutarının indirilmesinin gerekip gerekmeyeceği
Yük taşıma sigortasında sigorta ettirenin sözleşme öncesinde sigortacıya bilgi verme görevi ve sigortacının da sigorta ettirene sigorta hakkında bilgi aktarma (aydınlatma = bilgilendirme) yükümlülüğü
Davalı sigortacı tarafından sigortalanması öncesinde başka bir sigorta şirketi tarafından sigortalanmış olan aracın, bu önceki sigorta sürdüğü sırada karıştığı kaza sebebiyle pert (tam hasar) işlemine tabi tutulmuş bulunması- Tacir olan davacı sigorta ettirenin önceki sigortayı yaptıran kişiden aracı satın alırken bunun evvelce pert edildiğini bilmese dahi, bu aracı sigorta ettirdiği sırada daha önce gerçekleştirilen pert işlemini saptamış ve sigortacıya haber vermiş olmasının gerekip gerekmediği
Zorunlu Trafik Sigortası (ZTS) poliçesini düzenlemiş olan sigortacının, trafik kazasında zarar görmüş bulunan kişiye ödeme yaptıktan sonra, kazanın alkollü sürücünün tek taraflı kusuru sonucunda meydana gelmiş olduğu savıyla işleten aleyhine icra takibi başlatması- Davalının kendisinin işleten olmadığı yolundaki savunması
Zorunlu Trafik Sigortası (ZTS) poliçesini düzenlemiş olan sigortacının, trafik kazasında zarar görmüş bulunan kişiye ödeme yaptıktan sonra, kazanın dava dışı alkollü sürücünün tek taraflı kusuru sonucunda meydana gelmiş olduğu savıyla icra takibi başlatması- Davalının aracı çok önce haricen sattığı, bu sebeple kendisinin işleten olmadığı yolundaki savunması
Kasko sigortası konusu aracın anahtarının bırakıldığı masa üzerinden alınarak gerçekleştirilen araç hırsızlığı- Sigorta sözleşmesindeki "anahtar kullanılarak araç çalınması" klozu uyarınca çalan kişinin yönetiminde olduğu sırada aracın yaptığı kazanın sigorta teminatı dışında kalması- Sigortacının bilgilendirme yükümlülüğüne uymamasının sonucu- 2011 sayılı TTK hükümlerinin olaya uygulanmasının mümkün görülüp görülmeyeceği
Acente tarafından davalıya ait kamyon için yapıldığı ileri sürülen ZTS ve kasko sigortası poliçelerinin primlerine yönelik olarak başlatılan icra takibine, davalının "poliçelerden haberi olmadığı" gerekçesiyle itiraz etmesi üzerine açılan itirazın iptali davasında anılan sigorta sözleşmelerinin yapıldığının davacı tarafından nasıl kanıtlanabileceği
Kasko sigortası konusu aracın yolda seyir halinde iken bir köpeğe çarpması sonrasında sürücünün motoru hemen durdurmaması yüzünden zararın artması- ikame araç teminatı- sigorta parası (tazminatı) alacağına işletilecek faiz
Çiftlik hayvanları sigortasında, sigorta şirketi tarafından görevlendirilen eksperin hayvanın gebe kalamadığı hakkındaki yanlış belirlemesi sebebiyle kesime gönderilmesinden kaynaklanan istem – eksperin hatasından sigorta şirketinin sorumlu olup olmayacağı
Kasko sigortasında sigorta konusu aracın tek taraflı trafik kazası sonucunda hasarlanması – davalı sigortacının sigorta tazminatını ödeme borcunun ne zaman muaccel hale geleceği ve temerrüt faizinin hangi tarihten başlayarak işletileceği
Kısmi hasar üzerine sigortacının sözleşmeyi feshetmesi- Feshin rizikonun ağırlaşmış olduğu gerekçesine dayandırılmasının mümkün olup olmadığı
Kasko sigortasında aracın hasarlanmasına veya değerini tümüyle yitirmesine yol açan kazanın kısmen "taşıma sınırının aşılmasından" kısmen de başka sebepten kaynaklanması halinde, ödenecek tazminatta indirim yapılmasının mümkün görülüp görülmeyeceği
Tekne sigortasında sigortacının yalıya çarparak tam hasarlı duruma gelen sigorta konusu deniz aracı için tazminat ödemeyi "kaptanın özen borcunu yerine getirmediği" gerekçesiyle kabul etmemesi
Kasko sigortasında prim tutarının tamamı için acenteye iki adet çek verilmiş olması- Sigorta konusu aracın başkasına devri üzerine sigorta ettirenin gün esasına göre primin geri verilmesini istemesi- Sigortacının ilk prim ödenmediği için sigorta sözleşmesinin cayma sebebiyle geriye etkili olarak ortadan kalkmış olduğunu savunması
İlk primin rizikodan sonra ödenmesi halinde sigortacının sorumlu olup olmayacağı
Sigorta primlerinin üçüncü bir kişinin kredi kartından tahsil edilmesinde sigortacının ihmal göstermesi ve bu arada rizikonun meydana gelmesi
Grup sigortasında hayatı üzerine sigorta yapılmış olan kredi müşterisinin sağlık durumu hakkında sözleşme öncesinde eksik ve yanlış bilgi vermiş olması; gerçekleşen riziko ile yanlış ve/veya eksik bildirilen husus arasında bağlantı (sebep-sonuç ilişkisi) olup olmadığı
Kasko sigortasına konu olan aracın sürücüsünün kaza yerinden ayrılmış olması, ilk derece mahkemesince bu durumda kanıt yükünün davalı sigortacıya geçtiğinin kabul edilmesi, Yargıtay tarafından ise sürücünün tek taraflı kusuruyla yaptığı kazaya alkol etkisi altında sebep olduğunun davalı sigortacı tarafından kanıtlanması gerektiğinin benimsenmesi
İşveren sorumluluğu sigortasında, iş kazası sebebiyle zarar gören çalışan tarafından sigorta ettiren işveren aleyhine açılan davada işleyen faizden sigortacının sorumluluğu
İşveren sorumluluğu sigortasında, iş kazası sebebiyle zarar gören çalışan tarafından sigorta ettiren işveren aleyhine açılan davada işleyen faizden sigortacının sorumluluğu
Kasko sigortasında sigorta ettirenin riziko gerçekleştikten sonraki safhada, sigortacıya rizikonun gerçekleştiğine ilişkin belgeleri zamanında vermemesi ve gerçekleşen rizikoya ilişkin inceleme yapma izni vermemesi – sigorta ettirenin kendi yaptığı onarım sırasında "çıkma parça" kullandığı halde, orijinal parça için istemde bulunması
Gece vakti köpeğe çarpma sonrasında aracın motorunun durdurulmamasının kasko sigortası uyarınca ödenecek tazminatta indirim yapılmasını gerektirip gerektirmeyeceği, belirsiz alacak davası olarak ileri sürülen istemin ıslah edilen kısmı yönünden zamanaşımının söz konusu olup olmayacağı
Koruma önlemlerinden kaynaklanan giderlerin sigortacıdan istenmesi- 1956 tarihli (önceki) TTK ile 2011 tarihli (şu an yürürlükteki) TTK hükümlerinden hangisinin hangi koşulların varlığı halinde uygulanacağı
Kiralık araçla karayolunda seyrederken köpeğe çarpan sürücünün yola devam etmesi sonucunda hasarın büyüdüğü ve bu durumun sigorta teminatı kapsamında olmadığı savunması
Sigorta sözleşmesindeki "araç sahibi tüzel kişiliğin faaliyet konusunda araç kiralama mevcut olduğu takdirde, belirli kişiler dışındaki sürücüler tarafından aracın kullanılması sırasında meydana gelen zararlar için %50 muafiyet uygulanacağı" klozu
Hasarlanan kasko sigortası konusu dorsenin (römork) geç onarılması ve bu sebeple sigorta ettirenin dorseyi kullanamamaktan dolayı kayba uğraması- Sigorta sözleşmesinde iş durması klozunun mevcut olması ancak bu teminat için özel bir limit kararlaştırılmış bulunması
Kasko sigortalı araç için düzenlenen sigorta poliçesi üzerinde "dain-i mürtehin" kaydının bulunması; dain-i mürtehin bankanın sigorta ettirenden olan alacağı hakkında çelişkili açıklamalar yapması
Sigorta ettiren tarafından, gerçekleşen riziko sebebiyle tazminat alacağı doğduğu savıyla sigortacıya karşı açılan sigorta parasının tahsiline yönelik davaya rehinli alacaklının "rehin hakkına halel gelmemek üzere" onay vermiş olması
Davacının aracının kapısına tek taraflı kusur ile zarar verilmesi üzerine araç maliki tarafından zarardan sorumlu aracın işleteni ve sürücüsü aleyhine açılan değer kaybının giderilmesi istemli davanın rehin alacaklısı banka davaya onay vermediği için reddedilmesi
Dain-i mürtehin kaydı bulunan hayat sigortası uyarınca yapılacak sigorta bedeli ödemelerinde, ilk derece mahkemesi tarafından dain-i mürtehin bankanın bakiye kredi alacağı olup olmadığı ve davaya onayının bulunup bulunmadığı araştırılmaksızın sigortalının mirasçılarına ödeme yapılması yönünde karar verilmiş olması
Dain-i mürtehin kaydı bulunan hayat sigortası uyarınca yapılacak sigorta bedeli ödemelerinde, ilk derece mahkemesi tarafından dain-i mürtehin bankanın bakiye kredi alacağı olup olmadığı ve davaya onayının bulunup bulunmadığı araştırılmaksızın sigortalının mirasçılarına ödeme yapılması yönünde karar verilmiş olması
Trafik kazasında zarar gören (üzerinde başkası lehine rehin kurulmuş olan) motosikletin malikinin, kazaya sebep olan diğer araç için ZTS poliçesi düzenleyen trafik sorumluluğu sigortacısına yönelttiği davada, rehin alacaklısı tarafından davaya "rehinle temin edilen alacağın bakiyesinin kendisine ödenmesi şartıyla" onay verilmesi – Rehin konusu malın zarar görmesi üzerine, malikin zarardan sorumlu kişinin sorumluluk sigortacısına yönelttiği talepte rehin alacaklısının onayının gerekli olup olmadığı
DASK poliçesine konu olan taşınmazda deprem nedeniyle meydana gelen zarar bakiyesinin sigorta ettiren mal sahibine ödenmesine yönelik davada o taşınmaz üzerinde rehin hakkı bulunan kişiden alınan (ve şartlı olduğu için geçerli sayılmayan) onay
Tarım sigortasında poliçeye sigorta aracısı olarak hareket eden kooperatif lehine dain-i mürtehin kaydı konulmuş olması
Tarım sigortasında, poliçede yazılı olan dain-i mürtehin kaydı sebebiyle sigorta ettirenin sigorta tazminatı ödenmesine karar verilmesi istemiyle açtığı davaya dain-i mürtehinin onay vermesi
Tarım sigortasında, sigorta ettirenin sigorta güvencesi sağlamış olan kuruma dava açması halinde, poliçede dain-i mürtehin olarak belirtilen kişiden onay alınması
Kredi bağlantılı hayat sigortasında poliçe üzerindeki "dain-i mürtehin" kaydı- Dain-i mürtehin tarafından davaya onay verilmesi
Devlet Destekli Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortası poliçesindeki "dain-i mürtehin" kaydı – Dain-i mürtehinin davaya onay vermesi
Kasko sigortası ile sigorta koruması altına alınmış olan aracın pert haline gelmesi (tam hasara uğraması) üzerine poliçede dain-i mürtehin olarak belirtilen kişinin sigorta tazminatını dava yoluyla talep etmesi
İkinci deprem rizikosunun gerçekleşmesinden sonra yapının yıkım kararı verilecek ölçüde hasara uğradığı savıyla sigortacı aleyhine açılan davada sigortacının zararın 17 gün önce meydana gelen ilk depremde oluştuğu savunmasında bulunması
Yangın sigortası ile sigorta koruması altına alınmış olan işyerinde yangından zarar gören makineler hakkında eksik sigorta uygulamasının hangi koşullarla yapılacağı
Sigortacının ileri sürdüğü eksik sigorta savunması değerlendirilirken hangi tarihin belirleyici olacağı
Motorlu aracın yol açtığı zararlardan araç işleteni, kusurlu sürücü ve araç işleteninin sorumluluk sigortacısının müteselsil olarak sorumlu bulunması
Yol kusurundan kaynaklanan zararların tazmini isteminin adli yargıda mı yoksa yönetsel yargıda mı görüleceği
Davacı sigortacının yasal haleflik hakkına dayalı olarak açmış bulunduğu rücu davasında, üçüncü kişi davalının sorumlu olmadığının saptanması olasılığında sigorta ettirenin riziko ağırlaşmasına yol açmış sayılıp sayılamayacağı
Trafik kazasının, zarar görenin karşılık kusuru mevcut olsa dahi, yalnızca sürücünün alkol etkisi altında olmasından kaynaklanmış sayılıp sayılmayacağı
Sigortacının yasal halef sıfatıyla açtığı rücu davasına hangi mahkemede bakılması gerektiği
Sigortacının yasal halef sıfatıyla açtığı rücu davasına hangi mahkemede bakılması gerektiği
Sağlık giderleri için sigorta koruması sağlamış olan davacı sigortacının, sigorta ettirenin bağlı olduğu sosyal güvenlik kurumundan (BAĞ-KUR)’dan yasal haleflik hakkına dayanarak istemde bulunup bulunamayacağı
Sağlık giderleri için sigorta koruması sağlamış olan davacı sigortacının, sigorta ettiren için ödemiş olduğu sağlık giderlerini Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) yasal haleflik hakkına dayanarak istemesi
Sağlık giderleri için sigorta koruması sağlamış olan davacı sigortacının, sigorta ettiren için ödemiş olduğu sağlık giderlerini Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) yasal haleflik hakkına dayanarak istemesi
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun (HGK) 04.11.2015 Tarihli "Yol Kusuru Halinde Hangi Yargı Kolunun Görevli Olacağı" Hakkındaki Kararları
KAVRAM DİZİNİ
MADDE DİZİNİ