Uluslararası Hukuk, Avrupa Hukuku ve Türk Hukukunda Mülteci ve Sığınmacıların Etkili Başvuru Hakkı

Etkili başvuru hakkı, bireylere karşılaştıkları bir hak ihlalinin giderilmesi için yetkili bir organa başvurabilme hakkı tanımaktadır. İnsan hak ve özgürlüklerinin korunmasında asıl ve öncelikli görev ulusal hukuk düzenlerine aittir. Etkili başvuru hakkı hak arama özgürlüğü ile yakından ilişkilidir. Bu nedenle, devletler kendi iç hukuklarında bireylerin etkili başvuru yollarına erişimini sağlamak zorundadır. Dava dosyasına erişim hakkı, kendisine karşı yapılan tüm suçlamalar hakkında bilgilendirilme hakkı, savunma hakkı, adli yardıma erişim gibi haklar, etkili başvuru hakkının uygulamada gözetilmesine imkan veren önemli unsurlardır. Uluslararası koruma kapsamında korunan kişilerin özellikle mülteci ve sığınmacıların içinde bulundukları zor durum düşünüldüğünde etkili başvuru hakkının sağlanmasının son derece önemli olduğu görülmektedir. Hukuk yolunun etkili olup olmadığının değerlendirilmesinde belirleyici olan unsur, uygulamada erişilebilir olmasıdır. Mülteci ve sığınmacıların hukuk yoluna usulüne uygun olarak başvurabilmesi için başvurusunun sonucunu takip edebilme imkanını tesadüfi duruma getiren tebliğ usullerindeki sorunlar, avukatlık ve vekalet ücretlerine maddi imkanın yeterli olmaması, göç alanındaki uzman avukatların sayısının az olması gibi hususlar etkili başvuru hakkına erişimi engelleyen fiili sebeplerdir. Bu anlamda bir mahkemenin var olması, bu mahkeme önünde kişinin itiraz hakkını kullanabilmesi etkili başvuru hakkının tecellisi için yeterli görünmemektedir. Hak kayıplarının yaşanmaması için, mülteci hukukunda etkili başvuru hakkının tam anlamıyla sağlanması gerekmektedir.(ARKA KAPAKTAN)

İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM 
I. MÜLTECİ VE SIĞINMACILAR İLE İLGİLİ TARİHSEL SÜREÇ VE TEMEL KAVRAMLAR 
A. MÜLTECİ VE SIĞINMACILAR İLE İLGİLİ TARİHSEL SÜREÇ
B. TEMEL KAVRAMLAR
İKİNCİ BÖLÜM 
II. ULUSLARARASI HUKUK VE AVRUPA HUKUKUNDAKİ BELGE VE MAHKEME KARARLARINDA ETKİLİ BAŞVURU HAKKI 
A. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER BÜNYESİNDEKİ BELGELER
B. AVRUPA BİRLİĞİ TARAFINDAN KABUL EDİLEN BELGELER VE MAHKEME KARARLARI
C. AVRUPA KONSEYİ BÜNYESİNDEKİ BELGELER VE MAHKEME KARARLARI
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 
III. TÜRK HUKUKUNDA MÜLTECİ VE SIĞINMACILARIN ETKİLİ BAŞVURU HAKKI 
A. TÜRK HUKUKUNDA ETKİLİ BAŞVURU YOLLARI
B. TÜRK HUKUKUNDA ULUSLARARASI KORUMA ÇEŞİTLERİ VE ULUSLARARASI KORUMA İÇİN BAŞVURU PROSEDÜRÜ
C. TÜRK HUKUKUNDA MÜLTECİ VE SIĞINMACILARIN ETKİLİ BAŞVURU HAKKI
SONUÇ
KAYNAKÇA