Yeniden İnşa veya İmar Sebebiyle Tahliye ve Kentsel Dönüşümde Kiracının Durumu

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m. 350'de, kiraya veren, kiralanın yeniden inşası veya imarı amacıyla esaslı onarımı, genişletilmesi veya değiştirilmesi gerekli ve bu işler sırasında kiralananın kullanımı imkansız ise kira sözleşmesini, kanunda belirtilen sürelerde açacağı dava ile sona erdirebilir. Bu çalışmada öncelikle yeniden inşa veya imar amacıyla kiracının tahliye edilmesi hükümleri incelenecektir. Ardından çalışmada incelenecek bir diğer konu ise, 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun'un kiracılara yönelik düzenlemeleridir. Ülkemizde 1999 depremi ve ardından yaşanan 2011 Van depremi neticesinde birçok yapı yıkılmış ve büyük can kayıpları yaşanmıştır. Ayrıca ülkemizin yakın bir zamanda çok şiddetli bir depremle karşı karşıya olabileceği tehlikesi de bilim adamlarınca ifade edilmektedir. Bütün bu durumlar, 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun'un çıkarılma amacını gözler önüne sermektedir. Kanunda da belirtildiği üzere amacı, afet riski altındaki alanların fen ve sanat norm ve standartlarına uygun şekilde sağlıklı ve güvenli yaşam çevreleri teşkil etmek üzere iyileştirilmesini sağlamaktır. Bunun için afet risklerine özellikle de olası bir depreme karşı dayanıksız olduğu tespit edilen binaları yıkarak yerine fen, norm ve standartlarına uygun binalar inşa edilmesi ve olası bir depremde meydana gelebilecek can ve mal kaybının önlenmesi amaçlanmıştır. Görüldüğü üzere burada özellikle riskli yapıların yıkılması ve yerine depreme dayanıklı yeni binaların inşa edilmesi söz konusudur. Kanun riskli yapının tespit edilmesi halinde belirtilen süreler içerisinde tahliye edilmesini ve yıkılmasını düzenlemiştir. Ancak riskli yapılardaki kiracının durumu ve tahliyesi bakımından herhangi bir düzenlemeye yer vermemiştir. Türk Borçlar Kanunu'nda yeniden inşa veya imar amacı kiracının tahliye nedenlerinden biri olarak sayılmıştır. Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun'da ise, afet risklerine karşı riskli olduğu tespit edilen yapıların yıkılmasını ve fen norm ve standartlarına uygun bir şekilde yeniden inşa edilmesini amaçlamıştır. Bu halde her iki düzenlemede de ortak olan konu yeniden inşadır. Çalışmada her iki Kanun bakımından yeniden inşa hallerinde kiracının nasıl tahliye edileceği hususu incelenecektir.(ARKA KAPAKTAN)

İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
Birinci Bölüm
6306 SAYILI AFET RİSKİ ALTINDAKİ ALANLARIN DÖNÜŞTÜRÜLMESİ HAKKINDA KANUN
I. KENTSEL DÖNÜŞÜM KAVRAMI VE TANIMI
A. Tanım
B. Kentsel Dönüşümün Amacı
C. Kentsel Dönüşüm Yöntemleri
II. ÜLKEMİZDE KENTSEL DÖNÜŞÜM KAVRAMI VE TARİHSEL GELİŞİMİ
A. Kentsel Dönüşüm Konusundaki Hukuki Kaynaklar
B. 6306 Sayılı Kanunda Kentsel Dönüşümün Amacı
III. 6306 SAYILI KANUNUN BORÇLAR KANUNU İLE İLİŞKİSİ
İkinci Bölüm
YENİDEN İNŞA VEYA İMAR AMACIYLA KİRA SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ
I. YENİDEN İNŞA VEYA İMAR
A. Genel Olarak
B. Şartları
C. Geçici Tahliyeden Farkı
II. TAHLİYE DAVASI
A. Tarafları
B. Dava Açma Süresi
C. Dava Açma Süresinin Uzaması
D. Tahliye Davasının Sona Ermesi ve Sonuçları
E. Tahliye Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme
F. Kiraya Verenin Birden Fazla Hukuki Sebebe Dayanması
III. YENİDEN KİRALAMA YASAĞI
A. Genel Olarak
B. Hükmün Hukuki Niteliği
C. Yeniden Kiralama Yasağının Şartları
D. Yeniden Kiralama Yasağına Aykırı Davranılmasının Sonuçları
Üçüncü Bölüm
6306 SAYILI AFET RİSKİ ALTINDAKİ ALANLARIN DÖNÜŞTÜRÜLMESİNDE KİRACININ DURUMU
I. 6306 SAYILI KANUN BAKIMINDAN RİSK TESPİTİ UYGULAMALARI VE YIKIM
A. Genel Olarak
B. Riskli Alan ve Yapıların Tespiti
C. Riskli Yapının Yıkımı ve Tahliyesi
II. 6306 Sayılı Kanun Hükümlerinin Kira Sözleşmesine Olan Etkisi
A. Riskli Yapı Tespitinin Kira Sözleşmesine Etkisi
B. Kiracının Tahliyesinin Mümkün Olup Olmadığının Değerlendirilmesi
III. KENTSEL DÖNÜŞÜMDE KİRACIYA SAĞLANAN DESTEK
SONUÇ
KAYNAKÇA